Geometria zawieszenia zazwyczaj jest mylona ze zbieżnością kół i często bagatelizowana przez kierowców. To błąd, ponieważ ma istotny wpływ na precyzję prowadzenia auta oraz stabilność i bezpieczeństwo jazdy. Układ zawieszenia jest jednym z najważniejszych w samochodzie i do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje regularnych kontroli serwisowych. Geometria zawieszenia jest ustawiana w taki sposób, aby płaszczyzny obrotu kół były równoległe do osi pojazdu i zapewniały optymalną powierzchnię styku z nawierzchnią. Sprawdźmy, jakie są objawy nieprawidłowo wyregulowanej geometrii oraz jakie parametry się na nią składają?
Co określa geometria zawieszenia?
Geometria zawieszenia to zbiór parametrów, które określają położenie oraz ruch koła. Pamiętajmy, że prawidłowa geometria kół to nie tylko bezpieczeństwo. Przyczynia się ona również do mniejszego zużycia paliwa, zwiększa komfort jazdy i przedłuża żywotność opon. Do podstawowych parametrów geometrii kół zalicza się:
- Zbieżność kół. Zbieżność kół to zależność położenia względem siebie przednich i tylnych kół. Odpowiada za przenoszenie sił pomiędzy oponami, a podłożem. Prawidłowa zbieżność kół to takie ich ustawienie, w którym odległość pomiędzy oponami przedniej osi jest mniejsza niż odległość pomiędzy oponami osi tylnej. Koła ustawione rozbieżnie będą mniej przyczepne do podłoża, ponieważ oś ich obrotu nie będzie prostopadła do kierunku jazdy. Przednie koła powinny mieć zbieżność dodatnią, czyli być skierowane do wewnątrz.
- Kąt pochylenia kół. Określa kąt pomiędzy płaszczyzną koła a płaszczyzną pionową. Kąt pochylenia przednich kół powinien być ujemny. Natomiast kąt pochylenia tylnych kół w autach napędzanych sztywną osią musi wynosić 0.
- Kąt pochylenia osi sworznia zwrotnicy. To kąt pomiędzy sworzniem zwrotnicy a osią pionową koła. Punkty utworzone przez oś pochylenia koła i oś sworzni zwrotnicy to promień zataczania. Promień zataczania zazwyczaj jest ujemny.
- Kąt wyprzedzenia osi sworznia zwrotnicy. To punkt przecięcia osi sworznia zwrotnicy z podłożem. Kąt dodatni wyprzedza miejsce styku opony z podłożem, natomiast kąt ujemny oznacza opóźnienie osi sworznia zwrotnicy. Dodatni kąt pozytywnie wpływa na trwałość łożysk, a ujemny na skuteczność hamowania.
Kiedy należy wyregulować geometrię zawieszenia?
Metodyka regulowania geometrii zawieszenia jest bardzo skomplikowana, dlatego nie wolno wykonywać jej samodzielnie. Procedura często obejmuje zmianę długości drążków kierowniczych czy dokręcanie śrub, mocujących wahacze. Geometria zawieszenia powinna być wykonywana w doświadczonym serwisie samochodowym minimum raz w roku po okresie zimowym. Zaleca się sprawdzenie jej parametrów zawsze wtedy, gdy doszło do kolizji drogowej oraz po sezonowej wymianie opon.
Jakie są symptomy niewłaściwie ustawionej geometrii? Należą do nich przede wszystkim problemy z utrzymaniem właściwego toru jazdy, czyli popularne „ściąganie” auta na jedną ze stron. Objawy alarmujące to również charakterystyczne piszczenie przy skręcaniu, opóźniona reakcja samochodu na ruch kierownicą oraz nierównomierne zużycie bieżnika. Warto przy tym zwrócić uwagę, czy elementy układu kierowniczego i zawieszenia nie zużywają się zbyt szybko.
